Na czym polega kosztorysowanie robót budowlanych?

Przygotowanie każdej inwestycji budowlanej, niezależnie od tego, czy będzie to budowa domu jednorodzinnego, czy dużego obiektu komercyjnego wymaga zrealizowania kolejnych etapów, począwszy od określenia warunków, jakie musi spełniać konkretna lokalizacja, znalezienia odpowiedniej działki lub zamówienia projektu architektonicznego, aż po podpisanie umowy z wykonawcą, który podejmie się przeprowadzenia robót. 

Kluczowe dla rozpoczęcia prac jest jednak zapewnienie finansowania projektu. Niezależnie od tego, czy koszty mają być pokrywane z własnych środków inwestora, czy z kredytu bankowego konieczne będzie możliwie precyzyjne określenie szacunkowej wielkości niezbędnych środków. Do zgromadzenia takich danych konieczne będzie zlecenie kosztorysowania robót budowlanych, co pozwoli na dopasowanie harmonogramu działania do posiadanego budżetu. Sprawdźmy, na czym dokładnie polega kosztorysowanie i co się z nim wiąże.

Dlaczego warto zadbać o przygotowanie kosztorysu?

Kosztorys robót budowlanych to kompletne zestawienie wydatków, jakie są konieczne do realizacji przedsięwzięcia. Pozwala on na dość dokładną ocenę tego, ile będzie kosztowało wykonanie określonego projektu. W przypadku przedsięwzięć komercyjnych często inwestorzy decydują się na wykonywanie przynajmniej dwóch kosztorysów – pierwszego tzw. wstępnego, który pozwala ocenić czy dany projekt ma uzasadnienie ekonomiczne, oraz drugiego szczegółowego, zawierającego już bardzo konkretne informacje niezbędne na etapie realizacji poszczególnych robót i ich przygotowania.

Osoby, które rozważają rozpoczęcie budowy domu jednorodzinnego czy mniejszego budynku użytkowego, zwykle decydują się na wykonanie tzw. kosztorysu inwestorskiego. Inwestorzy indywidualni decydują się na jego przygotowanie, by zweryfikować swoje możliwości finansowe związane z realizacją poszczególnych etapów budowy i zabezpieczyć odpowiednie środki na ten cel. Warto jednak pamiętać, że kosztorys jest przygotowywany w określonych realiach ekonomicznych, dlatego konieczny budżet może być nieco inny, np. w przypadku zmiany cen materiałów budowlanych czy ich dostępności.

Kosztorys budowlany jest przydatny nie tylko do wstępnego przygotowania budżetu i zaplanowania przepływów finansowych w trakcie prowadzenia robót, ale jest użyteczny również na etapie negocjacji ze składającymi swoje oferty wykonawcami. Dzięki informacjom na temat przewidywanych kosztów inwestor może ocenić, czy wykonawca nie zawyża lub nie zaniża ceny, a tym samym wybrać najsolidniejszą i najlepiej rokującą propozycję. W wielu przypadkach kosztorys jest też pomocny w negocjacjach cenowych z wybraną firmą, np. wówczas, gdy chce wykonać dodatkowe prace, czy zastosować inne materiały.

Jak powstaje kosztorys robót budowlanych?

Przygotowanie kosztorysu budowlanego to proces, który jest dość złożony i wymaga przeprowadzenia sporej liczby czynności. By móc wyliczyć koszty związane z realizacją projektu niezbędne jest przede wszystkim opracowanie zestawienia wszystkich robót, które muszą zostać wykonane, by można było wznieść obiekt. Dokumentem, który pozwala na przejście przez ten etap, jest tzw. przedmiar.

W trakcie sporządzania przedmiaru kosztorysant rozbija cały proces budowy na poszczególne składowe, np. prowadzenie robót ziemnych, fundamentowanie lub wznoszenie ścian. W ich ramach określa również niezbędne do wykonania wymaganych etapów czynności aż do pojedynczych zadań realizowanych przez pracowników firmy budowlanej. Na podstawie dokumentacji projektowej dla każdej z nich określa się zarówno liczbę potrzebnych roboczogodzin, jak i rodzaj oraz zużycie wszystkich materiałów.

Dane zawarte w przedmiarze dają znakomitą orientację w skali koniecznych robót, by jednak mogły stać się podstawą do opracowania planów finansowych, muszą być przeliczone na konkretne kwoty. Dla powstania kosztorysu niezbędne będzie więc przyjęcie możliwie aktualnych średnich cen materiałów budowlanych, robocizny oraz wszelkich kosztów związanych z realizacją kolejnych etapów prac.

Szczegółowy kosztorys jest również dobrym narzędziem pozwalającym na bieżącą kontrolę wykorzystania budżetu. Śledzenie faktycznych wydatków i porównywanie ich z założonymi pozwala na wcześniejsze zorientowanie się w konieczności zdobycia dodatkowego finansowania czy też rezygnacji z niektórych elementów albo przeciwnie, daje możliwość rozszerzenia części wcześniejszych ustaleń i np. zastosowanie droższych i lepszych materiałów dzięki poczynionym podczas prac oszczędnościom.